1650 Johannes Laurenberg / Johannes Janssonius, Insularum Archipelagi Septentrionalis, Atlas Novus, Amsterdam 1650

J. Laurenberg / J. Janssonius, Insularum Archipelagi Septentrionalis, Atlas Novus , Amsteram 1656

J. Laurenb erg / J. Janssonius, Άθως και Λήμνος (Insularum Archipelagi Septentrionalis, Atlas Novus, 1656)

Προκειμένου να εμπλουτιστεί το περιεχόμενο των πολύτομων καί πολυτελών ατλάντων, οι εκδότες χρησιμοποιούν πάσης φύσεως υλικό, κυρίως ναυτικούς και ιστορικούς χάρτες. ´τεσι, ο Γιοχάννες Γιανσόνιος (Johannes Janssonius) συμπεριέλαβε στον άτλαντά του (στην έκδοση του 1650) μια σειρά οκτώ αρχαιογνωστικούς χάρτες του ελληνικού χώρου, βασισμένους στο πρόχειρο σχολικό εγχειρίδιο του Γιοχάννες Λάουρεμπεργκ (Johannes Laurenberg). Ο χάρτης του βορείου Αιγαίου είναι έργο μεγάλων διαστάσεων και διακρίνεται για την επιστημονική ακρίβεια και την αισθητική αρτιότητά του. Ο τοπωνυμικός του πλούτος στηρίζεται στις επεξεργασίες του Λάουρεμπεργκ, ενώ το χαρτογραφικό του υπόβαθρο ακολουθεί το πρότυπο του Μερκάτορα, όπως το έχουν επεξεργαστεί και βελτιώσει οι επιμελητές των φλαμανδικών παγκόσμιων ατλάντων του 17ου αιώνα.

Πηγή: Το Αιγαίο Πέλαγος. Χαρτογραφία και ιστορία, 15ος – 17ος αιώνας. εκδ. ΜΙΕΤ, Αθήνα 2010

Ο Johannes Janssonius (Άρνεμ 1588 - Άμστερνταμ 11 Ιουλίου 1664) (κατά κόσμον Jan Janszoon, στα αγγλικά επίσης Jan Jansson) ήταν Ολλανδός χαρτογράφος και εκδότης που έζησε και εργάστηκε στο Άμστερνταμ τον 17ο αιώνα. Ο Janssonius γεννήθηκε στο Άρνεμ, γιος του Jan Janszoon του πρεσβύτερου, εκδότη και βιβλιοπώλη. Το 1612 παντρεύτηκε την Elisabeth de Hondt, κόρη του Jodocus Hondius. Το 1616 δημιούργησε τους πρώτους του χάρτες της Γαλλίας και της Ιταλίας. Το 1623 ο Janssonius κατείχε βιβλιοπωλείο στη Φρανκφούρτη στον Μάιν και αργότερα επίσης στο Danzig, τη Στοκχόλμη, την Κοπεγχάγη, το Βερολίνο, το Königsberg, τη Γενεύη και τη Λυών. Η Elisabeth Hondius πέθανε το 1627 και ο ίδιος παντρεύτηκε εκ νέου την Elisabeth Carlier το 1629. Στη δεκαετία του 1630 δημιούργησε συνεργασία με τον γαμπρό του Henricus Hondius και μαζί εξέδωσαν άτλαντες ως Mercator/Hondius/Janssonius. Υπό την ηγεσία του Janssonius ο Άτλας Hondius διευρύνθηκε σταθερά. Μετονομάστηκε σε Atlas Novus και το 1638 είχε τρεις τόμους, εκ των οποίων ο ένας ήταν πλήρως αφιερωμένος στην Ιταλία. Το 1646 κυκλοφόρησε ένας τέταρτος τόμος με "Χάρτες των αγγλικών κομητειών", ένα χρόνο μετά από μια παρόμοια έκδοση του Joan Blaeu. Οι χάρτες του Janssonius είναι παρόμοιοι με εκείνους του Blaeu, και συχνά κατηγορείται ότι αντέγραφε από τον αντίπαλό του, αλλά πολλοί από τους χάρτες του είναι προγενέστεροι εκείνων του Blaeu και/ή κάλυπταν διαφορετικές περιοχές. Μέχρι το 1660, οπότε ο άτλας έφερε την κατάλληλη ονομασία "Atlas Major", υπήρχαν 11 τόμοι, που περιείχαν το έργο περίπου εκατό αναγνωρισμένων συγγραφέων και χαρακτών. Περιελάμβανε περιγραφή "των περισσότερων πόλεων του κόσμου" (Townatlas), του υδάτινου κόσμου (Atlas Maritimus σε 33 χάρτες) και του αρχαίου κόσμου (60 χάρτες). Ο ενδέκατος τόμος ήταν ο Άτλας των Ουρανών του Ανδρέα Σελλάριου. Οι εκδόσεις τυπώθηκαν στα ολλανδικά, στα λατινικά, στα γαλλικά και λίγες φορές στα γερμανικά. Μετά τον θάνατο του Janssonius, την εκδοτική εταιρεία συνέχισε ο γαμπρός του, Johannes van Waesbergen. Ο λονδρέζος βιβλιοπώλης Moses Pitt επιχείρησε να εκδώσει τον Atlas Major στα αγγλικά, αλλά ξέμεινε από πόρους μετά τον τέταρτο τόμο το 1683.