Σηφουνάκης Ν. – Μπελίτσος Θ. – Αρώνη-Κότσαλη Α. – Θεοχαρίδου Κ. – Χρυσάφη-Ζωγράφου Μ., Ναοί και Εξωκκλήσια της Λήμνου. Η Ιστορία, η Αρχιτεκτονική και η Διαμόσμησή τους. 18ος - αρχές 20ού αιώνα

Σηφουνάκης Ν. – Μπελίτσος Θ. – Αρώνη-Κότσαλη Α. – Θεοχαρίδου Κ. – Χρυσάφη-Ζωγράφου Μ., 

Ναοί και Εξωκκλήσια της Λήμνου. Η Ιστορία, η Αρχιτεκτονική και η Διαμόσμησή τους. 18ος - αρχές 20ού αιώνα. 

Αθήνα 1999

PDF

(Λόγω του μεγέθους του αρχείου, μια προεπισκόπηση στο Google Drive δεν είναι διαθέσιμη)

Η Αγιορειτική Βιβλιοθήκη Λήμνου, δεδομένης της εξάντλησης του παρόντος έργου από το εμπόριο και λαμβάνοντας υπόψη της την εξαιρετική σημασία για την εκκλησιαστική και πολιτιστική ιστορία της Λήμνου που έχει η σπουδαιότατη αυτή μελέτη καταγραφής των ναών και εξωκκλησίων της, ανέλαβε, με τη συγκατάθεση των συγγραφέων της έκδοσης, την ψηφιακή παρουσίαση του τόμου και την δωρεάν προσφορά του, μέσω της σελίδας της, στο λημνιακό κοινό.

Πρόλογος της Ομοσπονδίας Λημνιακών Συλλόγων

Η απόφαση για την ανάληψη μέσα από αντίξοες συνθήκες μιας εξαιρετικά δύσκολης προσπάθειας, όπως αυτή της καταγραφής, αποτύπωσης και μελέτης των ιερών χώρων του νησιού μας, μπορεί να θεωρηθεί από τις κορυφαίες της Ομοσπονδίας των Λημvιακώv Συλλόγων της Αθήνας στο πλαίσιο της προσπάθειάς της για τη διάσωση, διατήρηση και διάδοση της πολιτιστικής κληρονομιάς της Λήμνου μας. Οι πολυάριθμες εκκλησίες και εξωκκλήσια, αναπόσπαστο μέρος του λημvιακού τοπίου, είναι μοναδικά ιστορικά και αρχιτεκτονικά μνημεία, με επιβλητικές διαστάσεις και ενδιαφέρουσες μορφολογικές ιδιαιτερότητες, που δεν ευτύχησαν ως τώρα να βρουν ερευνητές που θα προέβαιναν σε μια ολοκληρωμένη μελέτη τους. Συνάμα σύμβολα και πυρήνες της κοινωνικής και θρησκευτικής ζωής των κατοίκων του νησιού στους τελευταίους αιώνες, συνδέθηκαν με τις τύχες και τα κύρια γεγονότα της νεότερης ιστορίας του. 

Βάρυνε πολύ στη λήψη της απόφασής μας ακόμη το γεγονός πως, εν ονόματι μιας κακώς νοούμενης αναστηλωτικής τάσης, πολλά από αυτά τα μνημεία έχουν «κακοπάθει» τα τελευταία χρόνια από εργασίες συντήρησης και αυθαίρετες παρεμβάσεις που αλλοίωσαν τη μορφή και τα χαρακτηριστικά τους. Το έργο απασχόλησε επί τέσσερα έτη αρχαιολόγους, ιστορικούς ερευνητές, αρχιτέκτονες, φωτογράφους, καθώς και ένα μεγάλο αριθμό φίλων μας . Εμείς οι ίδιοι προσωπικά οργώσαμε το νησί μας πολλές φορές, αναζητώντας τις ιστορικές μαρτυρίες των λαϊκών θησαυρών μας, που ξεθωριάζουν και χάνονται στο πέρασμα του χρόνου. 

Τα τεκμηριωμένα κείμενα που περιέχονται μαζί με την εκφραστικότητα των εικόνων προβάλλουν τη θρησκευτική ζωή των Λημvίωv με τις παραδοσιακές ιδιαιτερότητές της. Αποτελούν μνήμες των κατοίκων του νησιού, αλλά και των αδελφών μας που βρίσκονται μακριά του. Ιδιαίτερα ευχαριστούμε την αφιλοκερδώς εργασθείσα συγγραφική ομάδα, αποτελούμενη από τους Νίκο Σηφουvάκη, Θεόδωρο Μπελίτσο, Άσπα Αρώνη-Κότσαλη, Καλλιόπη Θεοχαρίδου, Μεταξούλα Χρυσάφη-Ζωγράφου, Χρήστο Μπουλώτη και τη φωτογράφο Όλγα Βαξεβαvέρη. Σε όλους αυτούς τους συντελεστές απονέμονται εύσημα και ευχαριστίες. Στα μέλη του Κεντρικού Συμβουλίου και της Εκτελεστικής Γραμματείας της Ομοσπονδίας μας, που όλοι μαζί δούλεψαν, ανήκει ένα ακόμη μεγάλο ευχαριστώ, γιατί αφιέρωσαν κόπο και χρόνο, υπηρετώντας τη σημαντικότερη γι᾽ αυτούς επί γης αξία, πίστη και ιδανικό, τη λημνιακή γη. 

Τέλος, θα ήταν παράλειψή μας να μην αναφέρουμε την άψογη συvεργασία που είχαμε για την έκδοση του βιβλίου με τον Εκδοτικό Οίκο Λιβάvη και με την αvαλαβούσα σημαντικό μέρος της δαπάνης «Εταιρία Αρχιπέλαγος», των οποίων η αγάπη και το ενδιαφέρον προς τα λήμνια έγιvε πράξη. Ευελπιστούμε ότι το έργοαυτό θα αποτελέσει εφαλτήριο και για άλλες έρευνες και μελέτες, συμπληρώνοντας ένα συγγραφικό κενό που η απουσία του σηματοδοτούσε ως τώρα ένα σοβαρό πολιτιστικό έλλειμμα.